Sombor


Grad u Vojvodini

Saznajte više

O Somboru


U XIV veku, na vlastelinskom imanju ugarske porodice Cobor, razvija se malo mesto, koje je bilo u vlasništvu vlastelina Cobor Sent-Mihalja. Po ovom vlastelinu je i današnji grad Sombor dobio ime. Cobor Sent-Mihalj brzo se uvećavao i napredovao, što najbolje potvrđuje činjenica da su se u njemu povremeno održavala skupštinska zasedanja Bodroške županije. Godine 1541. Cobor Sent-Mihalj zauzimaju Turci. Turci u svojim defterima umesto imena Cobor Sent-Mihalj 1543. godine navode ime Sombor. U vreme turskog zauzimanja, Sombor je bio velika varoš, sa gradskom citadelom i puno kojundžijskih dućana. Postojalo je oko 2000 kuća i Sombor je važio za veliku i bogatu varoš. Većina stanovništva bili su Vlasi-hrišćani (Srbi), a bilo je i Mađara. Godine 1554. Sombor postaje nahijsko sedište Segedinskog sandžaka, kojem je pripadalo 46 naselja, a on sam je bio vojni, upravni, sudski, privredni i verski centar za širu okolinu. Tada je Sombor imao dve medrese za učenike i tekije za derviše, 6 osnovnih škola, 2 hana za putnike namernike i 1 hamam (tursko kupatilo). 12. septembra 1687. godine, Sombor osvajaju Austrijanci. Godine 1687. Sombor naseljava 5000 Bunjevaca, a 1690. godine Sombor naseljavaju Srbi pod vođstvom Arsenija Trećeg Čarnojevića. Tada Sombor postaje graničarski grad i svojim vojnim odredom pomagaće bitke kod Slankamena 1691. godine i Sente 11. septembra 1697. Zahvaljujući ovim bitkama, Sombor stiče dobar glas i postaje sedište sreza Bačke županije. Godine 1702. Sombor dobija novi status i postaje „oppidum fossatum“ u okviru Habzburške carevine. Godine 1717. Sombor postaje „oppidum militare“, a prvi kapetan vojničke varoši postaje grof Jovan Branković. Iste godine otvorena je u Somboru prva Veroispovedna pravoslavna škola, a 1722. godine Rimokatolička osnovna škola. Godine 1716. Somborci pod vođstvom kapetana Brankovića pomažu pri osvajanju Petrovaradina, a 1717. godine Beograda. Кasnije su, na strani Habzburške monarhije, stradali u Poljskoj, Turskoj i na raznim bojištima Evrope. Tada je 2/3 somborskog stanovništva bilo pravoslavne vere. Za veliku odanost, Austrijska carevina će Somboru darivati zemljišne posede, a Somborci će biti oslobođeni poreza carevini. Prema položaju koji su zauzimali, Austrijska carevina je somborske vojnike nagrađivala posedima. Običan pešadinac dobijao je 18 jutara obradive zemlje, kaplar i konjanik 24 jutra, narednik pešadije 31 jutro, a narednik konjice 46 jutara, barjaktari pešadije 61 jutro, barjaktari konjice 96 jutara, poručnici 112, a kapetani 192 jutra. Veliki kapetan bio je izuzetno privilegovan i dobijao je 354 jutra obradivog zemljišta. Кada je prestala opasnost od Osmanlija, prestale su i privilegije somborskih militara (vojnika). Na ovome je insistirala županijska vlast i ugarske aristokrate. Bečki dvor je bio protiv ovih promena, ali pritisci na caricu Mariju Tereziju bili su veliki, i ona, 1741. godine potpisuje XVIII zakonski član, kojim se vojničke varoši potčinjavaju pod županijsku nadležnost, a odred militara se rasformirao. Tada će Sombor biti uključen u sastav Bačke županije i predat na upravu Ugarskoj dvorskoj komori. Ovo je Somborcima značilo gubitak svih privilegija. Ali, Somborci su bili svesni šta sve gube tako da se okupljaju 18.11.1745. godine na trgu ispred Velike pravoslavne Svetogeorgijevske crkve na dogovor na kom odlučuju da istraju u očuvanju svog privilegovanog statusa. Uspeli su da sačuvaju svoj status, ali će zbog toga platiti veoma visoku cenu. 150000 rajnskih forinti u zlatu je uplaćeno u carske trezore. 17.02.1749. godine, carica Marija Terezija je potpisala povelju kojom se Sombor uzdiže u rang slobodnih i kraljevskih gradova. Uprkos visoko plaćenoj ceni, Sombor je veoma mnogo dobio. Gradu je pripalo 11 pustara na kojima su vremenom zasnovana salaška naselja koja su, uglavnom, i danas zadržala raniji naziv: Bukovac, Čičovi, Gradina, Ivanovo Selo, Šaponje, Bilić, Nenadić, Кarakorija, Rančevo, Bračevac i Pipereš. Godine 1759. Srpska pravoslavna crkvena opština otvara četvororazrednu Gramatikalnu školu, zatim se osniva Latinska škola kojom rukovode franjevci, Avram Mrazović otvara Normu i ovim se udaraju temelji za školovanje učitelja kod Srba i drugih južnoslovenskih naroda na ovim prostorima. Godine 1786. Sombor postaje stalno sedište velike Bačko-bodroške županije. Bačko-bodroška županija, kao druga po veličini u Ugarskoj, zahvata ceo prostor između Dunava i Tise, na severu joj je granica išla ispod Кaloče, a u njenom sastavu su bili i Subotica i Novi Sad. U Somboru se osnivaju sve brojnije kulturne, obrazovne i bankarske ustanove, a kasnije i sportske društvene organizacije. Sombor postaje važan administrativni, trgovački, zanatski, saobraćajni i kulturno-obrazovni centar. 1869. godine stiže prva železnica. Već postojeće rastinje se veoma proširuje i ono će Sombor pretvoriti u zelenu oazu. 12. oktobra 1850. godine Кarolj Biterman otvara prvu štampariju i javljaju se prvi listovi i časopisi.

Lokacija

Lokacija


Bogat istorijom

Posetite Sombor i upoznajte njegove tajne.

Dostupan

U blizini! Lako dostupan i iz okolnih država

Prenoćišta

Povoljna prenoćišta su dostupna.

Pun ljubavi

Osetite ljubav!

Korisni linkovi

Turistička ogranizacija grada

Kontakt


Za detaljnije informacije kontaktirajte Turističku organizaciju grada

+381 25 434 350